W polskim katolicyzmie można zaobserwować coraz wyraźniejszy podział
ludzi wierzących na dwie grupy. Mam na myśli ludzi wierzących i praktykujących
oraz wierzących tzw. niepraktykujących ( bądź praktykujących dwa razy do
roku ).
Tej drugiej grupy nie będzie pewnie interesował ten artykuł. Ale jest wiele
osób praktykujących zadających sobie pytanie, które święto kościelne jest
ważniejsze
i kiedy być w kościele, by być w zgodzie ze swoim sumieniem i wyznawaną wiarą.
Zaraz na wstępie trzeba poczynić pewne założenie. Prawo kościelne weszło
wtedy, gdy chrześcijaństwo stało się religią państwową i obejmowało
szerokie rzesze wiernych. Zaś pierwsi chrześcijanie kierowali się miłością
i tęsknotą za swoim Zbawicielem i spotykali się na łamaniu chleba, oczekując
rychłego przyjścia Pana.
Nie będę zajmował się, bardzo skomplikowaną zresztą, historią tego
problemu, ale zatrzymam się nad dokumentami wynikającymi z reformy Soboru
Watykańskiego II.
Charakteryzują się one podkreśleniem misterium paschalnego jako serca roku
liturgicznego oraz wyłaniają niedzielę jako najstarszy i pierwszy dzień świąteczny.
Normy roku liturgicznego i kalendarza wydano w 1969 r. W numerach 59 - 61 podana
jest tabela pierwszeństwa dni liturgicznych. W tej tabeli są wydzielone trzy
działy ( według ważności ):
I Uroczystości
II Święta
III Wspomnienia
I. W uroczystościach według kolejności ważności są wymienione:
1. Triduum Paschalne,
2. Narodzenie, Objawienie, Wniebowstąpienie Pańskie i Zesłanie Ducha Świętego,
- Niedziele Adwentu, Wielkiego Postu, Wielkanocy i Środa Popielcowa,
- Dni Wielkiego Tygodnia i Oktawy Wielkanocy,
3. Uroczystości Pańskie, NMP i świętych w kalendarzu ogólnym,
- wspomnienie wszystkich wiernych zmarłych ( dzień zaduszny ),
4. Uroczystości własne ( patrona kościoła, miejscowości, patrona zakonu ).
II. Drugim działem w kolejności ważności są święta:
5. Święta Pańskie w kalendarzu ogólnym,
6. Niedziele Narodzenia i okresu zwykłego,
7. Święta Maryjne,
8. Święta własne ( patron diecezji, zgromadzenia ),
9. Dni Adwentu od 17 do 24 XII, Oktawa Narodzenia, dni Wielkiego Postu.
III. Trzeci dział to wspomnienia:
10. Wspomnienia obowiązkowe w kalendarzu ogólnym,
11. Wspomnienia obowiązkowe własne ( patrona miejsca, diecezji ),
12. Wspomnienia dowolne,
13. Dni powszednie.
Ta tabela może jest nieco skomplikowana, ale daje odpowiedź o ważność
poszczególnych dni liturgicznych. Kiedy już wiemy o kolejności ważności dni
liturgicznych, trzeba by jeszcze kilka słów o obowiązku Mszy Św. w dni świąteczne.
Pozwólcie, że zacytuję tutaj jeden z kanonów Kodeksu Prawa Kanonicznego, a
mianowicie kanon 1246:
"Niedziela, w czasie której jest czczona tajemnica paschalna, na podstawie
tradycji apostolskiej winna być obchodzona w całym Kościele jako
najdawniejszy dzień świąteczny nakazany. Ponadto należy obchodzić dni
Narodzenia Pana naszego Jezusa Chrystusa, Objawienia Pańskiego, Wniebowstąpienia,
Świętej Bożej Rodzicielki Maryi, Jej Niepokalanego Poczęcia i Wniebowzięcia,
Świętego Józefa, Świętych Apostołów Piotra i Pawła, wreszcie Wszystkich
Świętych".
Konferencja Episkopatu może jednak, za uprzednią aprobatą Stolicy
Apostolskiej, niektóre z dni świątecznych nakazanych znieść lub przenieść
na niedzielę".
Na mocy dekretu Stolicy Apostolskiej w Polsce są despensy w Objawienie i Wniebowstąpienie Pańskie a także Wniebowzięcie i Niepokalane Poczęcie NMP.
Tyle dokumenty kościelne, ale wypada podsumować słowami św. Pawła:: "Ilekroć spożywacie ten chleb albo pijecie kielich, śmierć Pańską głosicie,
aż Przyjdzie".
Udział w Eucharystii jest nie tylko obowiązkiem, ale przede wszystkim
przywilejem ludzi Kościoła, który daje największą łaskę i antycypację
nieba.
Ks. Antoni Cebula SDS